Περισσότερα από έξι εκατομμύρια στρέμματα φυσικών εκτάσεων έγιναν χωράφια ή οικοδομήθηκαν τα τελευταία είκοσι χρόνια στην Ελλάδα, σύμφωνα με την μελέτη διαχρονικής χαρτογράφησης καλύψεων γης από το 1987 έως το 2007 που παρουσίασε το WWF.
Σε μια εικοσαετία η χώρα έχασε 1.311.382 στρέμματα δάσους άλλα και 4.886.431 στρέμματα θαμνωδών εκτάσεων και περιοχών χαμηλής βλάστησης.
Το ίδιο διάστημα, αυξήθηκαν κατά 5.736.939 στρέμματα οι γεωργικές εκτάσεις της χώρας ενώ δομήθηκαν επιπλέον 333.675 στρ.
Απο την άλλη, οι ορεινές αγροτικές περιοχές εγκαταλείφθηκαν με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την Πελοπόννησο όπου 1.390.000 στρέμματα γεωργικής γης μετατράπηκε διαχρονικά σε άλλες χρήσεις. Η έκταση αυτή αντιστοιχεί στο 6,44% της συνολικής έκτασης του γεωγραφικού διαμερίσματος και είναι εξαιρετικά σημαντική, δεδομένου ότι είναι υπερδιπλάσια του εθνικού μέσου όρου (3,17%). Την ίδια στιγμή, Στα Ιόνια Νησιά, σχεδόν 289.000 στρέμματα φυσικής γης (12,6% της συνολικής έκτασης) μετατράπηκαν σε γεωργική.
Κι όλες αυτές οι αλλαγές έγιναν άναρχα καθώς ήταν και ειναι απόλυτη η έλλειψη τεκμηριωμένου και μακροχρόνιου εθνικού χωροταξικού σχεδιασμού.
Τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης της WWF συνοψίζονται ως εξής:
1. Οι πλέον θιγόμενες φυσικές εκτάσεις είναι οι περιοχές χαμηλής βλάστησης, οι οποίες, κατά κύριο λόγο, απορροφούν τις πιέσεις επέκτασης της γεωργικής γης, των οικισμών και των υποδομών.
2. Οι πιέσεις για μετατροπή των καλύψεων (και κατά συνήθη συνέπεια των χρήσεων) της γης, δεν εκδηλώνονται πάντα στιγμιαία, αλλά είναι, συχνά, απόρροια πολλών διαδοχικών βημάτων. Η απευθείας μετατροπή π.χ. ενός δάσους σε τεχνητή επιφάνεια είναι σπάνια και συνοδεύεται από πολλές νομικές περιπλοκές. Η σταδιακή αλλαγή ενός δάσους όμως μέσω επαναλαμβανόμενων πυρκαγιών και η μετέπειτα κατάληψή της από τεχνητές καλύψεις είναι μία συνήθης πρακτική.
3. Η εφαρμογή της νομοθεσίας για τον χώρο χωλαίνει σε έντονο βαθμό ενώ ο οποιοσδήποτε σχεδιασμός πάσχει από έλλειψη μακροχρόνιας προοπτικής και συνοχής.
Τα αποτελέσματα της μελέτης του WWF αποτυπώθηκαν σε βιβλίο στο οποίο για πρώτη φορά απεικονίζονται οι καλύψεις γης για όλη την Ελλάδα σε βάθος εικοσαετίας, ανοίγοντας μια ουσιαστική συζήτηση για την εξέλιξη και διαχείριση του χώρου στην Ελλάδα.
«Η αποτυχία στην αποτελεσματική διαχείριση αυτών των αλλαγών, δεν θα λειτουργήσει μονάχα εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά εν τέλει, θα υποσκάψει και την ίδια την προοπτική ανάπτυξης της χώρας μας, ειδικά μάλιστα σε ό,τι αφορά τους οικονομικούς κλάδους του τουρισμού και του πρωτογενούς τομέα» τόνισε ο γενικός διευθυντής του WWF Ελλάς κ. Δημήτρης Καραβέλλας.
